Liderlik, Risk ve Dönüşüm: Carlos Ghosn’un Nissan Macerası

Bazen biri gelir, sonra bir bakarsın batmakta olan bir şirketi, hatta bir ülkeyi kurtarır. Bu platformda sürekli “O Nokia olacak, bu Nokia olacak” denilen şirketler var. Ama bazen biri gelir ve “Nokia olacak” denilen şirket bir bakarsın NVIDIA olmuş.

Bugün, kariyerimde dönüm noktası olan ve onunla çalışma şansı bulduğum Carlos Ghosn’un kariyer hikâyesini, 5 temel dersle anlatıyorum.

Liderlik, Risk Almak Demektir (Skin in the Game)

1999’da Nissan, 20 milyar dolar borçla ve arka arkaya 10 yıllık zararla boğuşuyordu. Carlos Ghosn, herkesin önünde bir söz verdi:

“Eğer 1 yıl içinde Nissan kârlı olmazsa istifa ederim.3 yıl içinde borç yarıya inmezse, tüm icra komitemle istifa ederim.”

Japon kültürüne aykırı adımlar attı: 21.000 işten çıkarma, 4 fabrika kapama. Toplumlar, fedakârlığı ancak net bir hedef ve liderin riski paylaşması durumunda kabul eder. Öyle de oldu.

✅ Sonuç: 1 yılda kâr, 3 yılda borç yarıya indi.

Yeniden Yapılandırma Sadece Maliyet Kısıtlaması Değildir

Ghosn’un meşhur formülü:“Yalnızca maliyet düşürme hiçbir yere götürmez. Büyüme hedefi ile birlikte maliyet düşürme, tam çözüme götürür.”

❌ Sadece tasarruf için kısmak → 3 yılda ölümcül hata.✅ Kaynakları yeniden büyümeyi sağlayacak yerlere tahsis etmek: yeni ürün, tasarım, teknoloji ve markaya yatırım.

Gerçek bir turnaround (şirket dönüşümü) en az 10 yıl sürer.

Amacını Kaybetmeden Kültüre Adapte Olmak

1999’da Japonya’ya geldi. Ne dili vardı ne de kültürel birikimi. Brezilya’da büyümüş, Fransa’da eğitim almıştı.

Japonya’nın kutsal kurallarını yıkmak zorundaydı:Keiretsu (ömür boyu tedarikçiler), kıdem sistemi (eskiler öncelikli).

Kuralı şuydu:“Performansa zarar verenler hariç, Japonya’da Japonlar gibi hareket etmelisiniz.”

Kültüre saldırmadı. Sadece şunu söyledi:“Bu sistem Nissan için çalışmıyor.”Ve ulusal bir kahraman oldu.

İşin %90’ı Uygulamadır (Execution)

Ghosn şirkete geldiğinde 3 ay boyunca her seviyeden, her pozisyondan insanla konuştu. Bilgileri karşılaştırdı.

“Şirketteki insanlar sorunları biliyor. Kendi sorunlarını değil, yanındakinin sorunlarını anlatıyorlar. Her şeyi çapraz kontrol ederek kesin analizi elde ediyorsunuz.”

Büyük strateji bir danışmanlık şirketinden çıkmadı.Sadece: dinledi, çapraz kontrol etti, karar verdi ve uyguladı.

Sonuç ve Miras

Sonrasında soruşturmalar, hapis ve sinema filmlerini aratmayan bir kaçışla Lübnan’a geçti. Şu an 71 yaşında, sürgünde ve seyahat yasağı var. Yine de üretmeye ve ders vermeye devam ediyor.

2017’de Ghosn yönetiminde:Renault–Nissan–Mitsubishi ittifakı dünyanın en büyük otomobil üreticisi oldu.

Nissan’ın Kaderi:1999: 2,8 milyon üretim – ZARAR2017: 5,77 milyon üretim – KÂR2024: 3,77 milyon üretim – YİNE ZARAR

Liderliğin kurumsal kader üzerindeki etkisi çarpıcı. Hikâye, derslerle dolu bir masterclass.